Lensler, gözlüklerin optik özelliklerini sağlamak için kullanılan şeffaf, optik araçlardır. Çeşitli fiziksel özelliklere sahiptir ve farklı tipleri bulunur. Yumuşak lensler ve sert lensler en yaygın kullanılan lens tipleridir.
Yumuşak lensler, esnek ve kırılgan olmayan bir malzeme kullanılarak yapılmıştır. Bu lensler, göz yüzeyine daha iyi uyum sağlar ve lensin yerleştirilmesi ve çıkartılması daha kolaydır. Temel eğri, yumuşak lenslerdeki merceğin genel şeklini belirler ve bu, gözlük numarasının doğru ayarlanmasını sağlar.
Sert lensler ise daha sert bir malzemeden yapılmıştır ve korneanın yüzeyine daha sıkı bir şekilde otururlar. Bu lensler, daha iyi görüş sağlayabilir ve bazı göz hastalıklarının tedavisinde kullanılır. Sert lensler, göz kırpma sırasında yerlerinden kaymamaları için daha sıkı bir şekilde yerleştirilmelidir.
Bu makalede, lenslerin fiziksel özelliklerine daha ayrıntılı olarak değinilecek.
Lenslerin fiziksel özellikleri arasında lens çapı önemli bir faktördür. Lens çapı, lensin göze uyumunu belirleyen bir ölçüdür. Lensin korneanın ön yüzeyine uyumlu bir şekilde oturması için çapının doğru olması önemlidir. Doğru çap, hastanın rahatlıkla görebilmesini ve lensin stabil bir şekilde durmasını sağlar.
Kontakt lenslerin temel fiziksel özellikleri:
Çap ve Merkez Kalınlığı: Kontakt lensin çapı, lensin göze uyumunu belirleyen önemli bir faktördür. Çünkü lensin çapı, göz yüzeyiyle temas eden alanın boyutunu gösterir. Bu da gözün doğru bir şekilde şekil almasını ve lensin rahat bir şekilde yerleşmesini sağlar. Ayrıca, lensin merkezindeki kalınlık da önemlidir. Merkez kalınlığı, lensin orta bölümündeki kalınlığı belirtir ve optik performansını etkiler.
Malzeme: Malzemeler, kontakt lenslerin tasarımı ve kullanımı için hayati önem taşır. Yumuşak kontakt lensler, lensin rahat bir şekilde göz yüzeyine oturmasını sağlayan esnek bir malzemeden yapılır. Bu lensler, doğal olarak gözün yüzeyine daha iyi oturduğu için daha rahat bir his uyandırır. Diğer yandan, sert lensler daha dayanıklıdır ve gözlerin ihtiyaç duyduğu oksijeni geçirgenliği daha düşük olan sert plastiklerden üretilir. Bu lenslerin genellikle gerekli olan ek oksijeni sağlayabilmesi için gaz geçirgen özellikte olması tercih edilir.
Temel Eğri: Bir lensin rahat olabilmesi için, lensin kornea üzerine oturması gerekmektedir. Bunun için lensin korneanın ön yüzeyinin uyumlu olması çok önemlidir. Gözün ana kıvrımı, lensin arkadaki yüzeyinin optik alanının yarıçapıdır. Eğer ana kıvrım daha büyükse, lensin arkadaki yüzeyi düz olur ve FLAT olarak adlandırılır. Eğer ana kıvrım daha küçükse, lensin arkadaki yüzeyi eğimli olur ve STEEP olarak adlandırılır. Bu uyumlu kıvrımlar, lensin göz üzerinde daha rahat oturmasını ve daha iyi bir görüş sağlamasını sağlar.
Optik Güç: Optik güç, lensin üstündeki bir lens üzerindeki numaranın bir yansımasıdır. Kontakt lens, miyopi, hipermetropi, astigmatizma veya presbiyopi gibi refraksiyon kusurlarını düzeltmek için kullanılır. Lens üzerindeki optik güç değişerek bu tür kusurları düzeltebileceği gibi, gözlük camlarında da farklı şekillerde bulunur. Bu optik güçler, göz doktoru tarafından hastanın ihtiyaçlarına uygun olarak belirlenir ve görme problemlerini düzeltmek için kullanılır.
Su İçeriği: Yumuşak lenslerin su içeriği, nemliliği ve konforu üzerinde etkilidir. Yüksek su içeriğine sahip olan lensler, daha fazla nemlendirme sağlayarak daha hızlı kurumayı önler. Bu da kullanıcının lenslerini daha uzun süre boyunca rahatlıkla takabilmesini sağlar.
Renk: Renkli kontak lensler, göz renginin doğal olarak değiştirilmesi veya vurgulanması için tercih edilir. Bu lensler, çeşitli renk ve desen seçenekleri sunarak gözlere farklı bir görünüm kazandırır. Renkli kontakt lensler, gözlerinize istediğiniz rengi ve tarzı verebilir. Gözlerdeki doğal renkte büyük bir değişiklik arayanlar için ideal olan lenslerdir.
Değişim Süresi: Lensler, bir defalık, her ay, her yıl veya uzun bir süre boyunca kullanılmak üzere tasarlanabilir.
UV Koruma: Bazı lensler, potansiyel tehlikeli güneş UV ışınlarından koruma sağlar. Bu lensler tam bir güneş gözlüğü gibi işlev görmez. UV ışınlarına karşı koruma sağlayan bu lenslerde bulunan bazı özel maddeler sayesinde gözleri UV ışınlarından korurken, doğal ışığı engellemez. Bu sayede günlük aktiviteler sırasında rahat bir şekilde kullanılmalarına olanak tanır. UV korumalı olan lensler lenslerdeki UV koruyucu materyallerin kalitesine ve lens yüzeyine uygulanan koruyucu kaplama miktarına bağlı olarak farklı düzeylerde koruma sağlayabilir.
Oksijen Geçirgenliği: Yumuşak lenslerde olan lens, oksijen geçirgen malzemeler kullanılarak gözlerin oksijen almasını sağlamak amacıyla tercih edilir. Bu durum göz sağlığı için büyük bir önem taşır. Bu sayede gözlerimizdeki mevcut kaynakları korumak ve sağlıklı bir görme deneyimi yaşamak mümkün olur. Oksijen geçirgenliği yüksek olan lensler, gözleri daha iyi oksijenlendirir ve rahatlık sağlar. Bu nedenle, lens seçiminde oksijen geçirgenliği dikkate alınmalı ve göz sağlığımızı korumak için uygun olan lensi tercih etmeliyiz.
Yüzey Kaplama: Kontakt lens olarak kullanılan yüzeyin suyu itmeye ve çizilmeye karşı dayanıklı olmasını sağlayan bir koruma sağlar. Ayrıca, bu kaplama aynı zamanda UV ışınlarına karşı da koruma sağlamaktadır. Bu sayede lensin ömrü uzatılırken, kullanıcıların gözleri de güneşin zararlı etkilerinden korunmuş olur.
