Excimer lazer, gözün kırma kusurlarını düzeltmek amacıyla kullanılan bir lazer türüdür. LASIK ve PRK gibi yaygın refraktif göz cerrahisi uygulamalarında tercih edilir. Bu lazer sistemi, korneanın üst tabakasını son derece hassas bir şekilde etkileyerek gözün odaklama yapısını değiştirir. Kornea dokusu, mikroskobik seviyede kontrollü olarak uzaklaştırılır ve bu sayede görme kusurlarının düzeltilmesi hedeflenir. Excimer lazer uygulamaları ile miyopi, hipermetropi ve astigmatizma gibi yaygın görme bozukluklarının giderilmesi mümkün olabilir.
Excimer lazer, miyopi, hipermetropi ve astigmatizma gibi sık görülen görme bozukluklarının düzeltilmesinde uygulanan lazer tabanlı bir tedavi yöntemidir. Halk arasında çoğunlukla göz çizdirme ameliyatı olarak adlandırılan lazer göz operasyonlarında kullanılır.
Miyopi durumunda, göz yapısı ışığı retina önüne odakladığı için uzak cisimler net algılanamaz. Hipermetropide ise kornea yeterli eğime sahip olmadığından yakın mesafedeki görüntüler bulanıklaşır. Astigmatizmde ise kornea yüzeyindeki düzensizlik, hem yakın hem de uzak görüşte netlik kaybına neden olur. Excimer lazer uygulaması, kornea dokusunu kontrollü şekilde yeniden şekillendirerek bu odaklama problemlerini ortadan kaldırmayı amaçlar.
Bu yöntem sayesinde kornea ideal forma yaklaştırılır, böylece görme kalitesi artırılır ve çoğu hastada gözlük ya da kontakt lens kullanma ihtiyacı azalır.
Excimer lazerin uygulandığı başlıca alanlar şunlardır:
Miyopi (Uzağı Net Görememe):
Miyopide, uzaktaki cisimler bulanık algılanır. Excimer lazer uygulamasıyla korneanın merkez bölgesi yeniden şekillendirilerek gözün odaklama dengesi düzenlenebilir ve uzak görüş netleştirilebilir.
Hipermetropi (Yakını Net Görememe):
Hipermetropi, yakın mesafedeki görüntülerin bulanık görülmesiyle kendini gösterir. Bu durumda lazer, kornea yapısını düzenleyerek ışığın doğru noktaya odaklanmasına yardımcı olabilir.
Astigmatizma:
Astigmatizma, kornea veya göz merceğindeki düzensizlikten kaynaklanır ve hem yakın hem de uzak mesafede görme kalitesini olumsuz etkiler. Excimer lazer, korneadaki düzensiz eğriliği düzelterek daha net bir görüş elde edilmesini amaçlar.
Karmaşık Kırma Kusurları:
Excimer lazer, tek başına ya da birlikte görülen miyopi, hipermetropi ve astigmatizma gibi görme kusurlarının düzeltilmesinde de uygulanabilir.
Excimer lazer işlemi, korneanın görme kusuruna neden olan bölümlerinin lazer yardımıyla hassas biçimde yeniden şekillendirilmesi esasına dayanır. Uygulama öncesinde yapılan ayrıntılı göz ölçümleriyle elde edilen tüm veriler lazer sistemine aktarılır. Bu bilgiler doğrultusunda cihaz, hangi bölgeye ne yoğunlukta lazer uygulanacağını otomatik olarak planlar.
İşlem sırasında hasta, lazer cihazına entegre özel bir platforma uzanır ve yönlendirici ışığa odaklanır. Lazer sistemi göz bebeğini sürekli algılar ve gelişmiş göz takip mekanizması devreye girer. Böylece gözde oluşabilecek en küçük hareketler anlık olarak izlenir ve lazer atışları doğru noktalara yönlendirilir.
Güncel teknolojiye sahip excimer lazer cihazlarında, bu takip sistemi son derece hızlı ve hassastır. Uygulanan lazer atışları önceden belirlenen alanlara milimetrik doğrulukla iletilir. Bu sayede hastanın istemsiz göz hareketleri işlemin güvenliğini etkilemez ve uygulama kısa sürede tamamlanır.
Excimer lazer tedavisi genellikle ağrıya neden olmaz ve yalnızca damla şeklinde uygulanan lokal anestezi ile gerçekleştirilir. Aşırı heyecan ya da kaygı yaşayan hastalar için işlem öncesinde hafif rahatlatıcı ilaçlar tercih edilebilir. Uygulama sona erdiğinde gözün kapatılmasına gerek duyulmaz; hasta ayağa kalkarak klinikten ayrılabilir. Ancak işlem sonrasında araç kullanılması önerilmez.
Excimer lazer uygulaması, genel olarak güvenli kabul edilse de her tıbbi işlemde olduğu gibi bazı istenmeyen etkiler görülebilir. Bu etkilerin büyük bölümü hafif düzeydedir ve çoğu hastada geçici olarak ortaya çıkar. Tedavi sonrasında özellikle ilk haftalarda bazı görsel hassasiyetler yaşanması normal kabul edilir ve zamanla kendiliğinden azalır.
İşlemden sonra gözlerde kuruluk hissi, parlak ışıklara karşı hassasiyet, gece görüşünde zorlanma veya ışık çevresinde parlamalar görülebilir. Bu şikâyetler genellikle iyileşme sürecinin bir parçasıdır ve düzenli doktor kontrolleriyle takip edilir. Çok seyrek durumlarda ise kornea ile ilgili daha ciddi sorunlar gelişebilir. Ancak gelişmiş lazer sistemleri ve uzman hekimler sayesinde bu tür riskler oldukça düşük seviyededir.
Excimer lazer sonrası görülebilecek yan etkiler ve riskler şunlardır:
Göz kuruluğu hissi
Işığa karşı hassasiyet
Gece görüşünde geçici zayıflama
Işık etrafında haleler ve parlamalar
Kısa süreli bulanık görme
Görme keskinliğinde dalgalanmalar
Korneada enfeksiyon oluşması (nadiren)
Flap ile ilgili problemler (nadiren)
Korneanın yapısal olarak zayıflaması veya ektazi gelişimi (çok nadir)
Excimer lazer uygulamasından sonra iyileşme süreci, tercih edilen yönteme bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Her lazer tekniğinin kornea üzerindeki etkisi ve toparlanma süresi farklıdır. Femto LASIK yöntemi uygulanan hastalarda, görme genellikle kısa sürede belirgin şekilde düzelir. Çoğu kişi işlemden sonraki 2–3 gün içinde günlük yaşamına rahatlıkla dönebilir ve görme kalitesi bu süre içerisinde büyük ölçüde netleşir. No Touch Laser ya da PRK gibi yüzeyel lazer tekniklerinde ise iyileşme süreci daha kademeli ilerler. İlk günlerde hissedilebilen yanma ve batma şikâyetleri genellikle 4–5 gün içinde azalır. Görmenin tamamen stabil hâle gelmesi ve istenen netliğe ulaşması ise yaklaşık bir ay sürebilir. Bu süreçte doktorun verdiği damlaların düzenli kullanılması ve kontrollerin aksatılmaması, iyileşmenin sağlıklı şekilde tamamlanması açısından önemlidir.